ಲಿಂಗಾಯತ ಮಠಗಳು 3/4
ತೋಂಟದ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗ ಶಿವಯೋಗಿಗಳು ಲಿಂಗೈಕ್ಯರಾದ ಬಳಿಕ 1570ರಲ್ಲಿ ಎಡೆಯೂರಿನ ಅವರ ಸಮಾದಿಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಮಂಟಪವು ಎದ್ದು ಅಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯ ಪೂಜೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಯಿತು.
ಆದರೆ ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಬೋಳಬಸವರು ಅಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲದೆ, ಧರ್ಮ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಹೊರಟರು. ಸಿದ್ಧಲಿಂಗರು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ್ದ ಸಂಚಾರಿ ಜಂಗಮ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು.
ಅವರ ನಂತರ ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದ ಚೆನ್ನಂಜೆದೇವರು ಕೂಡಾ ಸಂಚಾರಿ ಜಂಗಮರಾದರು. ಈ ಜಂಗಮ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಸ್ಥಾವರದತ್ತ ತಿರುಗಿದ್ದು ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಕಟ್ಟಿಗೆಹಳ್ಳಿ ಸಿದ್ಧಲಿಂಗರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ.
ಅವರು ಪಾಳೇಗಾರ ಬಸವಂತರಾಯನ (1682-1705) ನೆರವಿನಿಂದ ಹರಪ್ಪನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಲಿಂಗಾಯತ ಮಠ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಶಿಷ್ಯ ಚೀಲಾಳ ಸ್ವಾಮಿಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಕೂರಿಸಿದರು.
ಇದರಿಂದ ಮುನಿಸುಕೊಂಡ ಅವರ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಶಿಷ್ಯ ಮುರುಗಾ ಶಾಂತವೀರರು ಪಾಳೇಗಾರ ಭರಮಣ್ಣನಾಯಕನ (1656-1703) ನೆರವಿನಿಂದ ಚಿತ್ರದುರ್ಗದಲ್ಲಿ ಮುರುಗಾ ಮಠ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.
ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಶಿಷ್ಯ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಸಾದ್ವಿ ಅರಸರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಇಸಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಮಠ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇವೆಲ್ಲಾ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಸಮರೋಪಾದಿಯಾಗಿ ಹರಡಿದವು.
(‘ವಿರಕ್ತ ಪರಂಪರೆಯ ಎರಡು ಪ್ರಥಮ ಮಠಗಳು’ ಲೇಖನದಿಂದ ಆಯ್ದ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತಗೊಳಿಸಿರುವ ಭಾಗ – ಮಾರ್ಗ ೪.)
