ಪಂಚಾಚಾರ್ಯರ ನಿಜ ಸ್ವರೂಪ 10/12
ಆಚಾರ್ಯರು ವೀರಶೈವ ಸಿದ್ದಾಂತಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠತೆ, ಪ್ರಾಚೀನತೆ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಶರಣ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು, ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪವಿತ್ರವಾಗಿ, ಕನ್ನಡ ಮೈಲಿಗೆಯಾಯಿತು.
ಲಿಂಗಾಯತ ಸಿದ್ದಾಂತಕ್ಕೆ ವೈದಿಕತೆ ಬೆರೆಸಿದಂತೆ, ಶರಣ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಆಗಮ, ವೇದ, ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ, ಅವುಗಳೆಲ್ಲ ಪ್ರಾಚೀನ ವೈದಿಕ ಮೂಲದ್ದು ಎಂಬ ಅನುಮಾನ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು.
ಷಟ್ಸ್ಥಲ ಸಿದ್ದಾಂತವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿ ಆಗಮಗಳ ಜೊತೆ ಸೇರಿಸಿದರು. ವಚನಗಳಿಗೆ ಆಗಮ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸಿ, ತಮ್ಮ ಸಿದ್ದಾಂತಕ್ಕೆ ಹೊಂದುವಂತೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಿದರು.
13ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲೇ ಶುರುವಾದ ಈ ಕಾರ್ಯ ಹಂಪಿ, ಕೆಳದಿಗಳಲ್ಲಿ ಭರದಿಂದ ಸಾಗಿತು. ವೈದಿಕರ ಪ್ರಭಾವದಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆಳದಿ ರಾಜರ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದಿಂದ ಆಚಾರ್ಯರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪ್ರಧಾನ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.
ಆ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕೃತಿಯೂ ಹುಟ್ಟಲಿಲ್ಲ. ಆ ಕಾಲದ ವಚನಕಾರರು ಶರಣ ಪರಂಪರೆಯಿಂದ ದೂರವಾಗಿ ವೈದಿಕ ನಿಷ್ಠ ವಚನಗಳನ್ನು ಬರೆದರು.
ಶರಣ ಚಳುವಳಿಯ ಕಾವು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ, ವೀರಶೈವ ಬೆಳೆದಂತೆ ಮಿಶ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯವೂ ರಭಸದಿಂದ ಹೊಮ್ಮಿತು. ಕ್ರಮೇಣ ಆಚಾರ್ಯರು ವಚನಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಆಗಮ, ವೇದಗಳನ್ನು ಲಿಂಗಾಯತರ ಮೇಲೆ ಹೇರಿದರು.
(‘ಬಸವೋತ್ತರ ಯುಗ: ಮೂರು ಕವಲುಗಳು’ ಲೇಖನದಿಂದ ಆಯ್ದ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತಗೊಳಿಸಿರುವ ಭಾಗ – ಮಾರ್ಗ ೩)
